جنتی عمل کن نه دنیایی!

علی جنتی روزهایی را پشت سر می‌گذارد که گویا هیچ‌کس دوستش ندارد!

وزیر ارشاد و توقعات برآورده نشده:
علی جنتی از جمله وزرایی بود که بالاترین رأی را از مجلس گرفت و به کابینه راه یافت. در نظر هنرمندان طرفدار دولت که در رقابت‌های انتخاباتی به حمایت از حسن روحانی پرداختند، علی جنتی مأموری بود که باید همه وعده‌های رئیس‌جمهور را در حوزه فرهنگ اجرایی کند؛ انتظاری که شاید فراتر از اختیارات یک وزیر بود و شاید هم وزیر ارشاد نمی‌دانست چطور باید آنها را برآورده کند؛ انتظاراتی از بازتر شدن فضای فعالیت‌ها گرفته تا کم‌رنگ شدن یا حتی محو خطوط قرمز و ممیزی‌ها در سینما، تئاتر، کتاب و حتی هنر‌های تجسمی. یکی از مدیران سینمایی وزارت ارشاد در یک گپ دوستانه درباره توقعات برخی از اهالی سینما می‌گوید: آنها طوری رفتار می‌کنند که انگار در کشور انقلاب شده نه انتخابات!
همه انتظار‌ها در حالی بود که در کمیسیون فرهنگی مجلس اکثریت با اصولگرایان بود و آنها اقدامات جنتی را رصد می‌کردند و در مقابل هر اظهار نظر خارج از عرف وزیر به سختی واکنش نشان می‌دادند. جنتی در همان ماه‌های اول تصدی پست وزارت ارشاد دولت یازدهم متوجه شد که نباید به صراحت درباره برخی از موضوعات که از نظر شرعی دارای حرمت است، صحبت کند و چند بار مجبور شد، صحبت‌های خود را در مواجهه با تیغ انتقادات تعدیل کند. صحبت از آوازخوانی بانوان موضوعی بود که داشت برای جنتی سنگین تمام می‌شد. .

جنتی همچنین وارد موضوع ممیزی کتاب شد، اما بر عکس چیزی که تصور می‌کرد، تدبیر وی درباره واگذاری ممیزی به مؤسسات انتشاراتی به جای آنکه با استقبال روبه‌رو شود با واکنش منفی همراه با ترس ناشران خصوصی روبه‌رو شد. در این بین دکتر روحانی هم بر دامن زدن به توقعات از وزیر و ورود بیشتر جنتی به حوزه‌های حاشیه‌دار بی‌تأثیر نبود، از اولین دیدار رئیس‌جمهور با هنرمندان در ۱۸ دی‌ماه سال ۹۲ تا آخرین دیدار آنها در ۱۲ تیرماه امسال که هنرمندان مهمان ضیافت افطار رئیس‌جمهور شدند، همیشه رئیس‌جمهور خود را چهره‌ای مدافع هنرمندان معرفی کرده است و از وزیر ارشاد خواسته تا بیشتر به توقعات هنرمندان بپردازد. نمونه این اظهارات را در دیدار ۱۸ دی‌ماه شاهد بودیم که دکتر روحانی حتی کارت زرد مجلس به جنتی را مسخره کرد و گفت: «وزیر باز هم کارت زرد بگیرد. این دولت به تمام تعهدات و قول‌هایی که در دوران انتخابات به مردم داده است، عمل خواهد کرد؛ کارت زرد برای این دولت نگرانی نیست. به امثال آقای جنتی‌ به عنوان مدافع از حقوق هنرمندان و آزادی افتخار می‌کنیم.»

وزیر ارشاد و کم کاری‌های انجام شده
اولین نشانه‌های نارضایتی رهبر انقلاب از عملکرد فرهنگی دولت یازدهم، زمانی خودنمایی کرد که ایشان برخلاف سنت هرساله بازدید از نمایشگاه کتاب تهران، در سال ۹۳ حضور در نمایشگاه را تحریم کردند. این تحریم امسال نیز رخ داد و رهبری ترجیح دادند به نمایشگاه کتاب نروند. انتقاد‌های رهبر انقلاب نسبت به اوضاع فرهنگی البته به دولتی که علی جنتی وزیر ارشاد آن است، منحصر نیست، ولی حجم انتقاد‌ها و هشدار‌ها در این دوره بسیار بیشتر از دوره‌های قبل شده است تا جایی که رهبری در دیدار نمایندگان منتخب ملت در مجلس دهم که به مناسبت آغاز به کار مجلس برگزار شد به صراحت از تعبیر «ولنگاری فرهنگی» استفاده کردند.

مقام معظم رهبری در این دیدار خطاب به حضار گفتند: «برادران عزیز، خواهران عزیز! در مسئله‌ فرهنگ، بنده احساس یک ولنگاری می‌کنم؛ در دستگاه‌های فرهنگی -اعم از دستگاه‌های دولتی و غیردولتی- یک نوع ولنگاری و بی‌اهتمامی در امر فرهنگ وجود دارد؛ چه در تولیدِ کالای فرهنگی مفید که کوتاهی می‌کنیم، چه در جلوگیری از تولید کالای فرهنگی مضر که کوتاهی می‌کنیم.» رهبر انقلاب در دیدار با شعرا در ماه رمضان نیز از وزیر ارشاد انتقاد کردند، مصطفی محدثی خراسانی که در این جلسه حضور داشته است، می‌گوید: ایشان به صراحت رو به وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی کردند و در حضور رئیس حوزه هنری کشور گفتند از اجاق اینها برای شعر آبی گرم نمی‌شود و از آنها خواستند به جای کارهای پراکنده‌ای که می‌کنند، توانشان را صرف حمایت از مجموعه‌هایی کنند که در کشور به صورت هدفمند و مؤثر وارد کار شده‌اند.
به غیر از این انتقاد‌های مستقیم، رهبر انقلاب بارها درباره نفوذ فرهنگی دشمن هشدار داده‌اند که در آنها نسبت به غفلت مسئولان نقد‌هایی بیان شده است. اما خواسته‌های جناحی و ضدارزشی هم از جنتی کم نبوده است.

تقاضاهای بی‌شمار ضدارزشی از جنتی:

در این میان سینماگران اصلاح‌طلب هم پس از محقق‌نشدن خواسته‌های جناحی‌شان لب به انتقاد از وزیر ارشاد گشودند.
احمدرضا درویش، کارگردان «رستاخیز» درباره مدیریت فرهنگی دولت می‌گوید: من کما‌فی‌السابق سکوت می‌کنم و نظاره‌گر صحنه عجیب‌وغریبی از لحظه‌هایی هستم که مدیریت فرهنگی کشور در دولت تدبیر و امید ایجاد کرده است. وقتی پروژه‌ای به محکمه کشیده است، زبان و فضای ارتباط وجود ندارد و داور باید در این باره قضاوت کند. نوید محمدزاده که جایزه بهترین بازیگر مکمل مرد را از جشنواره فجر به دست آورد با لحنی صریح از وزیر ارشاد انتقاد می‌کند: «آقای روحانی رأی جوان‌ها را به دست آوردی، اما وزیری که انتخاب کردی بدترین انتخاب بود. من از آقای جنتی ناراحتم.»
باران کوثری نیز ناامیدانه عنوان می‌کند: «به عنوان کسی که هم به این دولت رأی دادم و هم تا جایی که توانستم برایش رأی جمع کردم، سخنم این است که مطالبات ما را برآورده کنند. اینکه می‌گویند تحت‌فشارند هم توجیه مناسبی نیست. شما خودتان می‌دانستید که تحت فشارید؛ چه فشار سیاسی چه فشار اقتصادی. قطعاً به این فشارها آگاه بودید و بعد پیشقدم شده‌اید برای کاندیداتوری پس باید به مطالبات ما پاسخ گویید.»

وزیر ارشاد و این ماه‌های باقی مانده:

تا دوره آتی انتخابات ریاست جمهوری چند ماه بیشتر باقی نمانده است. وزیر ارشاد مانند سایر وزرای کابینه باید عملکردش را به نوعی ارتقا دهد تا احتمالاً اگر دکتر روحانی خود را برای دوره بعدی نیز نامزد انتخابات کرد بتواند در حوزه فرهنگ نیز کارنامه‌ای قابل قبول ارائه دهد. تا امروز که به غیرمصاحبه‌های انتقادی و نوشتن نامه‌های سرگشاده هنرمندان به رئیس‌جمهور که پر از نقد و نظر درباره عملکرد فرهنگی دولت است، دکتر روحانی عملاً داشته فرهنگی برای نشان دادن موفقیت در کارنامه چهارساله دولتش ندارد. این روزها حتی بازیگران دست چندم، شاعران ناشناخته و نویسندگان گمنام هم به انتقاد از دولت می‌پردازند. در قضیه کنسرت‌ها هم وزیر ارشاد باعث خشم رئیس‌جمهور شده است، اما جنتی برای اینکه بتواند برای این چند ماه کارنامه‌ای در خور باقیات صالحات داشته باشد، باید مسائلی را حتماً مد نظر قرار دهد. ابتدا اینکه شاید بین باقیات صالحات و داشتن وزارت دولت بعدی در صورت پیروزی مجدد دکتر روحانی شاید یکی را باید انتخاب کند! البته شاید! دوم اینکه حمایت نزدیک به چهار سال از یک طیف خاص از هنرمندان نه‌تنها باعث نشد جنتی محبوب‌ترین وزیر کابینه شود، بلکه همان کسانی که جنتی برای آنها نقش پشتیبان را ایفا کرد، امروز لب به انتقاد از وی گشوده‌اند پس می‌توان در این چند ماه باقی مانده به آن طیف از هنرمندان که بی‌مهری دولت را تحمل کرده‌اند، نگاه مهربانانه‌ای کرد.

تقویت جناح مؤمن انقلابی از خواسته‌های رهبر معظم انقلاب حداقل در حوزه فرهنگ و توسط وزارت ارشاد تا به امروز انجام نشده یا بسیار ضعیف بوده و این چند ماه فرصتی است که بتوان این خواسته را تا حدی عملی کرد. زیر‌ساخت‌های فرهنگی چه در بحث سخت افزاری و چه در حوزه نرم‌افزاری دچار ضعف‌های زیادی است، شاید عمر وزارت علی جنتی آنقدر طولانی نباشد که کار‌های عمرانی در حوزه سخت‌افزاری و ایجاد فضاهای جدید فرهنگی به نتیجه کامل برسد، اما برنامه‌ریزی و شروع عملیات عمرانی را می‌توان در همین دولت انجام داد. جنتی باید در این ماه‌های آخر بر سرعت فعالیت‌ها بیفزاید، اگر بتواند اعتبارات بیشتری برای فرهنگ جذب کند و تولیدات فرهنگی و هنری را از نظر کمی و کیفی افزایش دهد، بهتر است وزیر در این ماه‌های باقی مانده کمتر حرف بزند و بیشتر عمل کند. آنچه باعث خواهد شد تا از این وزیر در تاریخ نامی به نیکی برده شود، عملکرد وی خواهد بود و گرنه نسب جنتی حتی اگر به صدیق‌ترین یار انقلاب نیز برسد، باز هم آنچه در افکار عمومی باقی خواهد بود، کاری است که وزیر به یادگار از خود باقی خواهد گذاشت.

 فرآوری و تنظیم مطلب : روزنامه جوان – سایت رهبران شیعه